Hoe manipuleer je perfect bewijs totdat het lijkt alsof iets niet werkt? De Australische medische wereld laat alle schroom varen. In 1998 stelde de epidemioloog Vandenbroucke dat het bewijs voor homeopathie niet onder deed voor de beste reguliere methode. Voor de methode homeopathie zijn inmiddels 110 dubbelblind onderzoeken vergeleken met evenveel reguliere onderzoeken; het effect van beide methoden was hetzelfde. Op grond van hetzelfde bewijs constateren de Australiërs dat homeopathie voor geen enkele indicatie werkt. Hoe doe je dat?

Door stapelen van drogredeneringen: stel je hebt iets in handen waarvan iedereen zegt dat het een brood is. Dan gaat een groep broodhaters aan het werk met dit brood. Ze snijden het in 60 sneeën. Vervolgens vinden ze de sneden te dun en de smaak vinden ze ook maar raar. De conclusie is dan: iedere onderzocht snee brood is geen brood,  60 sneeën geen brood zijn dan zeker geen brood.

Zo werd het bewijs voor homeopathie gesplitst in 60 indicaties en dan heb je gemiddeld twee onderzoeken per indicaties. En twee onderzoeken kun je inderdaad weinig noemen. Maar of je daaruit mag concluderen dat een methode niet werkt? Gezaghebbende epidemiologen denken van niet.

Maar dan zijn we er nog niet, want er zijn ook indicaties waarvoor  8 of meer onderzoeken bestaan. Een meta-analyse in 2005 constateerde de 8 trials voor bovenste luchtweginfecties een sterk effect lieten zien zonder vertekening door slechte kwaliteit. Maar ook daar vonden de Australiërs wat op. Ze negeerden de studies met minder dan 150 deelnemers, ook wanneer de resultaten significant waren. Een merkwaardige stap, want van veel medisch ethische commissies moet je stoppen met dubbelblind onderzoek wanneer resultaten duidelijk zijn. anders belast je patiënten onnodig met een placebo. In de vergelijking van homeopathie met reguliere geneeskunde was de mediane grootte van beide methoden ongeveer 65 patiënten. Verder was één onderzoek dat echt het beste was volgens de onderzoekers en dat liet geen resultaat zien. Dat telde, de rest niet. Dat dit onderzoek de keuze van een homeopathisch middel door de ouders betrof, een ondeskundig voorschrift dus, vond men niet relevant.

Zo heb je altijd gelijk, maar reguliere geneesmiddelen zijn ook niet bestand tegen dergelijke manipulaties.